Restauratie ENKA-schoorsteen voltooid

Het herstel van de hoogste gemetselde schoorsteen van Nederland, de spingasschoorsteen – bijgenaamd de ''Dikke'' – op het voormalige ENKA-terrein in Ede, is afgerond. Daarmee nadert erfgoedorganisatie BOEi de eindstreep van 20 jaar restaureren ter plaatse. De schoorsteen wordt op 19 augustus in het zonnetje gezet.

De historische schoorsteen van de voormalige kunstzijdefabriek is 85 meter hoog en heeft een doorsnede van ruim 10 meter bij de voet. Het is een bijzonder herkenningspunt in de nieuwe wijk ‘OP Enka’. BOEi stak veel tijd en geld in restauratie van de kolos. Door stof en geluid bleef dat ook voor bewoners niet onopgemerkt.

Aandacht voor de schoorsteen is er op 19 augustus tijdens een bijzondere zomervoorstelling, in het kader van de landelijke erfgoedparade; een ander initiatief van BOEi met steun van de VriendenLoterij. Met muziek, videobeelden en verrassende aankleding wordt de schoorsteen volgens Boon een ‘droombeleving’; met ’s ochtends speciale kindervoorstellingen.

Nu de schoorsteen is gerestaureerd en het Poortgebouw – waar BOEi als adviseur bij betrokken is – ook bijna gereed is, nadert de voltooiing van de transformatie van het ENKA-terrein, waar de erfgoedorganisatie meer dan 20 jaar aan gewerkt heeft. Het voormalige fabrieksterrein vlakbij station Ede-Wageningen veranderde in die twee decennia van een treurig en verwaarloosd gebied in een geliefde en gedifferentieerde nieuwe woonwijk.

De historie van de locatie is overal zichtbaar door behoud en herbestemming van een flink aantal monumentale gebouwen. Ook nieuwe straatnamen zoals Conerij, Spinnerij en Twijnerij herinneren aan de kunstzijdefabriek die Ede economisch op de kaart zette. Van 1922 tot 2002 was ENKA er gevestigd, een van de grootste fabrieken van Nederland. Het bedrijf genoot bij consumenten vooral bekendheid vanwege de zemen en sponzen die er werden geproduceerd.