RCE zoekt voorbeelden van militair erfgoed in Nederland
Is het behoud van militair erfgoed in Nederland voldoende geborgd? Dat is de vraag die centraal staat in de verkenning militair erfgoed die de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed uitvoert in opdracht van de minister van OCW. Vandaag wordt in Amersfoort tijdens het platform ‘Verdedigingswerken van de 20e eeuw’ met betrokkenen en geïnteresseerden gezocht naar sprekende voorbeelden uit de periode 1815 tot 1989.
Tot voor kort gingen meer klassieke inventarisaties van erfgoed uit van de vraag wat er nog resteert aan bouwwerken rond een bepaald thema. Daar wijkt deze Verkenning Militair Erfgoed van af: hier staat het verhaal centraal. Er zijn tien verhaallijnen die als basis dienen voor deze verkenning. In de publicatie Op verkenning. Twee eeuwen militair erfgoed in het vizier is een kader beschreven van waaruit we op zoek gaan naar militair erfgoed dat we met elkaar het behouden waard vinden. Welke verhalen kunnen en willen we vertellen over de militaire geschiedenis en historische ontwikkeling van Nederland aan de hand van plaatsen, gebouwen, aardwerken, vondsten en collecties? En omgekeerd: als we vertellen over de militaire geschiedenis van Nederland, kunnen we dat dan voldoende illustreren aan de hand van kazematten en bunkers, stellingen, loopgraven, vliegvelden, militaire vondsten en tal van andere zaken die bewaard zijn gebleven? Voorbeelden die al zijn ingestuurd zijn de Stelling van Amsterdam, de Seyss-Inquart bunker in Den Haag en het naoorlogse munitiemagazijnencomplex in Nieuw-Balinge.
Eede (Zeeuws-Vlaanderen) , luchtwachttoren
Dankzij de introductie van het planologische beschermingsinstrumentarium kan erfgoed nu op meer manieren in situ worden beschermd dan vroeger. De aanwijzing tot rijksmonument is niet altijd het eerst aangewezen middel om monumentale waarden in stand te houden. Het is zaak te balanceren tussen de inzet van het klassieke, sectorale instrument van wettelijke bescherming en het nieuwe, ruimtelijke instrumentarium, en andere vormen, zoals kennisontwikkeling en kennisdeling.
De RCE werkt aan het verbeteren van het rijksmonumentenbestand. Toevoegingen aan de rijksmonumentenlijst worden gedaan op basis van thema’s en zo min mogelijk in individuele gevallen. Vandaar ook deze verkenning voor militair erfgoed. Naast deze verkenning zijn er drie andere verkenningen: archeologie, Post ’65 en herinneringserfgoed. De verkenningen sluiten aan bij actuele ontwikkelingen in de erfgoedsector, zoals verwoord in de beleidsbrief Erfgoed Telt.