Monumentenstatus voor fabrieksgebouwen ENCI Maastricht

De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) en gemeente Maastricht starten de procedures tot bescherming van het industrieel erfgoed binnen het ENCI-gebied. Wethouder Stedelijke Ontwikkeling en Cultureel Erfgoed, Frans Bastiaens gaf vandaag hiervoor samen met directeur van de RCE, Susan Lammers, het officieuze startschot in de Slakhal op het ENCI-bedrijventerrein. Er wordt voorgesteld om in totaal, naast gemeentelijke monumentale (bouw)werken, 5 (clusters van) rijksmonumenten, inclusief de imposante Oven 8, aan te wijzen.

Uniek gebied
In het zuiden van Maastricht bevindt zich een uniek stukje natuur met industrieel erfgoed: het ENCI-gebied. De mergelgroeve vormt samen met de imposante bedrijfsgebouwen en installaties van de voormalige cementfabriek een landschap, dat bijzonder is voor Limburg en Nederland. De kalksteenwinning en cementproductie zijn verleden tijd en het gebied is volop in transitie.

Onderdeel van deze duurzame en toekomstbestendige transitie vormt de aanwijzing van gemeentelijke- en rijksmonumenten binnen het voormalig ENCI-gebied, die het tijdperk van de bloeiende cementproductie blijvend zullen markeren. De RCE – in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) – en de gemeente Maastricht startten eind oktober officieel de procedures tot bescherming van het industrieel erfgoed binnen het ENCI-gebied.    

Bescherming industrieel Erfgoed: gezamenlijke strategie

Sinds 2010 werkt de gemeente Maastricht samen met de Provincie Limburg, ENCI en vervolgens eigenaar van het bedrijventerrein Limburg Real Estate (LRE), Natuurmonumenten en bewonersgroep Sint-Pietersberg Adembenemend (SPA) aan een toekomstvisie voor het ENCI-terrein. In 2021 werd een cultuurhistorische verkenning voor het gebied uitgevoerd op basis waarvan de Rijksbouwmeester adviseerde tot toekenning van de rijksmonumentenstatus aan het gehele ENCI-terrein, inclusief de groeve. Eén jaar later gaf het ministerie van OCW de RCE de opdracht om, samen met de gemeente en de provincie, de bescherming te onderzoeken en zo tot instandhouding van het industrieel erfgoed te komen.