Stichting Historische Sluizen en Stuwen Nederland (SHSS)
Amersfoort, stoney-stuw bij de Koppelpoort (foto M.Overbeek)
De Stichting Historische Sluizen en Stuwen Nederland (HSSN) zet zich in voor de instandhouding van monumentale sluizen en stuwen. Zij zijn het behouden waard, maar in de praktijk blijkt dat kennis over deze monumenten onvoldoende is om waardevolle objecten te herkennen, te restaureren en weer een (nieuwe) functie te geven. Om deze reden is in 2006 de HSSN opgericht. De HSSN bundelt bestaande kennis, spoort nieuwe informatie op en zet zich in voor verspreiding daarvan. En dat gaat niet alleen over de objecten, maar ook over restauratietechnieken, functiewijzigingen en beheervraagstukken.
De HSSN is aanspreekpunt voor overheden, stichtingen, particulieren en eigenaren die meer willen weten over historische sluizen en/of advies nodig hebben. De stichting wordt gesteund door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), de TU Delft en de Stichting Toegepast Waterbeheer (STOWA) en werkt samen met de Nederlandse Gemalenstichting en de Nederlandse Bruggenstichting.
Aanleiding voor de oprichting van de stichting
De oprichting van de HSSN is indirect te danken aan het in 1989 door de TU Delft uitgevoerde onderzoek naar de ontwikkeling van sluis-en en stuwbouw in Nederland. Dit onderzoek en de vele publicaties daarover riepen vragen op over de cultuurhistorische waardering en de instandhouding van historische sluizen en stuwen en zijn aanleiding geweest voor verder onderzoek en het oprichten van een stichting die deze erfgoederen omarmde.
Op 16 juni 2006 is in Gouda de stichting Historische sluizen en stuwen Nederland (HSSN) opgericht. De stichting wil de kennis over sluizen en stuwen in Nederland bevorderen en zo bijdragen aan instandhouding van historische sluizen en stuwen. Door kennisgebrek worden namelijk onjuiste keuzes gemaakt, die het historisch karakter van sluizen en stuwen ingrijpend en onherstelbaar veranderen. HSSN bevordert de kennis door het inventariseren en documenteren van deze bijzondere historische objecten.
Inventarisatie
De belangstelling voor het in stand houden van historische sluizen en stuwen in Nederland is niet nieuw. Al sinds 1989 werd in opdracht van de RDMZ binnen de Groep Geschiedenis van de Bouwtechniek van de TU Delft (Faculteit Bouwkunde) onderzoek verricht naar de geschiedenis van sluizen en stuwen. Gedurende en na dit onderzoek is veel documentatiemateriaal verzameld over sluizen en stuwen. De onderzoeksresultaten zijn onder meer vastgelegd in de publicatie Sluizen en stuwen. De ontwikkeling van de sluis- en stuwbouw in Nederland tot 1940 (G.J. Arends, 1994).
Dit onderzoek en de vele publicaties daarover riepen vragen op over de cultuurhistorische waardering en de instandhouding van historische sluizen en stuwen. Daarom werd in samenwerking met de RDMZ, enkele directies van Rijkswaterstaat en STOWA een vervolgonderzoek aan de TU Delft gestart. Centraal hierin stonden het ontwikkelen van selectiecriteria voor de waardering evenals aandacht voor restauratieopvattingen, restauratietechnieken en veiligheid van historische sluizen en stuwen. Als resultaat van dit onderzoek verscheen in 2004 het boek Historische sluizen en stuwen, waardering en instandhouding (G.J. Arends). Bij de presentatie hiervan tijdens de Nationale Sluizendag georganiseerd door Stowa etc. pleitte drs. P. Nijhof, coördinator industrieel erfgoed bij de RDMZ thans RCE, voor oprichting van een Nederlandse sluizen- en stuwenstichting, een wens die ook al bij de TU Delft leefde.
Doelstelling
Ondanks de grote belangstelling voor de instandhouding van deze waterbouwkundige monumenten worden restauraties lang niet altijd even zorgvuldig uitgevoerd. Door gebrek aan kennis worden soms onjuiste keuzes gemaakt. Deze kosten niet alleen nodeloos veel geld, maar kunnen ook het historisch karakter van een sluis ingrijpend en onherstelbaar veranderen. Meer en meer is er dan ook behoefte om de verkregen kennis te bundelen en de aanwezige documentatie veilig onder te brengen en digitaal te ontsluiten. Om in deze behoefte te voorzien, hebben ir. G.J. Arends, J.M.G. Dehing, J.P. Janse, ir. G.G. Nieuwmeijer en drs. P. Nijhof de stichting Historische sluizen en stuwen Nederland (HSSN) opgericht. Het doel van deze stichting is het in brede zin bevorderen van kennis over sluizen en stuwen in Nederland. Zowel door bestaande kennis te borgen als uit te breiden door het inventariseren en documenteren van deze objecten. Zo wil de stichting ondersteuning geven aan instandhouding van historische sluizen en stuwen.
Statuten
De statuten van de stichting Historische Sluizen en Stuwen Nederland (HSSN) zijn hier te bekijken.
HSSN secretariaat
Bodegraafsestraatweg 21
2805 GK GOUDA
info@sluizenenstuwen.nl