Tentoonstelling Amsterdam Diamantstad
Naar aanleiding van de 125ste verjaardag van de Algemene Nederlandse Diamantbewerkersbond (ANDB) presenteert het Joods Historisch Museum van 27 september 2019 tot en met 1 maart 2020 Amsterdam Diamantstad. De tentoonstelling vertelt het verhaal van de Amsterdamse diamantindustrie. De groei van Amsterdam tot hét internationale centrum van de diamantnijverheid begon in de 17e eeuw en was vooral te danken aan de Amsterdamse joden. De dynamische periode van de Amsterdamse diamantsector duurde ruim 300 jaar en kende hoogtepunten en diepe dalen.
De geschiedenis van de Amsterdamse diamantnijverheid is grotendeels een joods verhaal. Vanaf hun vestiging in Amsterdam, rond 1600, spelen joden een belangrijke rol in de diamantindustrie. Het bewerken van diamant was een ambacht waarvoor geen gilde bestond. Joden waren uitgesloten van gilden, waardoor de diamantsector een van de weinige opties was. Op het hoogtepunt hadden de meeste joodse gezinnen in Amsterdam op de een of andere wijze met diamant te maken en joden spraken dan ook over ‘het vak’.
Naast aandacht voor de arbeiders en de oprichting van de ANDB belicht de tentoonstelling ook de handel die vanaf de 19e eeuw in de stad tot bloei kwam. In Amsterdam zijn wereldberoemde diamanten geslepen, waaronder de Koh-i-Noor door firma Coster en de Cullinan door firma Asscher. Deze diamanten maken nu onderdeel uit van de Britse kroonjuwelen. De tentoonstelling vertelt het verhaal van de Cullinan, van ruwe diamant tot kroonjuweel. Een replica van de Britse scepter met de Cullinan 1, bekend als de Grote Ster van Afrika, is te zien in de tentoonstelling.
De hoogtijdagen van de Amsterdamse diamantindustrie waren na de Eerste Wereldoorlog voorbij. De echte nekslag vond plaats tijdens de Tweede Wereldoorlog met de moord op de joodse diamantbewerkers en juweliers. Amsterdam raakte haar leidende positie op de wereldmarkt kwijt aan diamantcentra in Antwerpen, New York, Tel Aviv en Mumbai, maar haar reputatie als eeuwenoude diamantstad leeft voort.
Parallel aan Amsterdam Diamantstad organiseert het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) van 29 november tot en met 29 december storytelling-tours in De Burcht van Berlage in Amsterdam ter gelegenheid van de 125e verjaardag van de Algemene Nederlandse Diamantbewerkersbond (ANDB).