Watertorenprijs 2021 naar ''de reus van Schimmert''

De watertoren van Schimmert (Zuid-Limburg) is volgens de jury de overtuigende winnaar van de Watertorenprijs 2021. Voorzitter Peter Nijhoff van de Nederlandse Watertoren Stichting reikte de bijbehorende plaquette op zondagmiddag 31 oktober uit aan Nico Eurelings, initiatiefnemer en eigenaar. De door de stichting ingestelde award beoogt het kwaliteitsniveau van herbestemmingen van watertorens te bevorderen door goede voorbeelden voor het voetlicht te brengen.

De kracht van de herbestemming van De Reusch van Schimmert zit naar het oordeel van de jury vooral in het idee om de toren in te zetten als centrum van een regionaal netwerk rond de thema’s voedsel en duurzaamheid.

Het imposante bouwwerk kent een breed scala functies gericht op de promotie van streekproducten die geproduceerd worden in een gebied met een straal van 60 kilometer rond de toren. “Op slimme wijze”, aldus de jury, “wordt ingespeeld op de kwaliteiten van het gebouw: zijn zichtbaarheid vanuit de verre omgeving, zijn prachtige architectuur en zijn grootte. Niet voor niets staat de toren bekend als de Reus van Schimmert, waardoor hij voldoende ruimte biedt voor een interessante mix aan functies”.

Bijna negentig jaar lang was zij niet alleen een belangrijk onderdeel van de drinkwaterleiding van Zuid Limburg, maar ook hét symbool van de publieke drinkwatervoorziening in de regio. De toren pronkt in het glooiende Limburgse landschap op het hoogste punt van het plateau van Schimmert, 178 meter boven NAP.

Het is een karakteristiek herkenningspunt voor de wijde omgeving. De 38 meter hoge toren herbergt een reservoir dat met een inhoud van 1.150 kubieke meter tot de grootste in Nederland behoort. Ze is in 1927 gebouwd naar het winnend ontwerp van Jan Joseph (Jos) Wielders voor de prijsvraag die de Waterleiding Maatschappij Limburg (WML) uitschreef. Het ontwerp betreft de toren en een aangebouwde dienstwoning in de stijl van de Amsterdamse School. Wielders was stadsarchitect van Sittard en had daar later een architectenbureau.

Voor consumenten heeft het gebouw een aantrekkelijk programma. Onderin de toren is een restaurant ingericht waar gekookt wordt met verse lokale ingrediënten, bovenin zit een drukbezochte skybar. Vanaf de omloop heeft men een panoramisch uitzicht over de wijde omgeving en met de Augmented Reality app op de telefoon is te zien waar de leveranciers zich bevinden.

De tussenliggende verdiepingen herbergen een ‘smaaktheater’, een brouwerij, streekproducten presentatieruimtes, workshopruimten en een winkel. In de kelder zijn de technische installaties ondergebracht van de energie neutrale toren. De toren past als een handschoen voor de gehuisveste functies. Dat betekent ook dat er geen grote ingrepen nodig waren in het uiterlijk en de basisopzet van de toren.

De jury: “De bevlogen initiatiefnemer Nico Eurelings heeft een bijzonder robuuste herbestemming ontwikkeld en tot stand gebracht. Een schoolvoorbeeld van hoe een bijzonder bouwwerk en een substantiële nieuwe functie elkaar kunnen inspireren”.