Venlose tuinderskassen op monumentenlijst
Hij is wereldberoemd en draagt de naam van de stad waar hij ooit bedacht is: de Venlokas. Dit type tuinbouwkas is inmiddels het meest voorkomende op de hele wereld. Een aantal oude exemplaren en aanverwante bouwwerken hebben nu de status van gemeentelijk monument gekregen.
Venlo wil daarmee een deel van het tuinderserfgoed veiligstellen. De kassen herinneren samen met andere bouwwerken aan de vele 'gerdeneers' die Venlo lange tijd had.
Veel oude kassen zijn de laatste jaren verdwenen. Vooral noordelijk van het Venlose centrum in 't Ven. Leegstaande 'spookkassen' trokken zwervers en overlast aan en werden actief gesloopt. De laatste restjes tuindershistorie wil Venlo nu bewaren.
Het toekennen van een monumentale status wordt niet altijd met evenveel enthousiasme ontvangen door de vastgoedeigenaar. In 't Ven ligt dat anders. Daar verenigden bewoners zich eerder in een erfgoedclubje dat aandacht vroeg voor het behoud van bouwwerken die te maken hebben met de tuinbouw. "Er zijn in de afgelopen jaren veel tuinderskassen verdwenen. Wij hebben ons sterk gemaakt om in 't Ven bouwwerken die herinneren aan de gerdeneers te beschermen. Want als die bouwwerken uit 't Ven verdwijnen, verdwijnt ook de ziel uit dit gebied", aldus bewoner Marcel Tabbers.
Zijn schoorsteen en sorteergebouw zijn nu ook gemeentelijk monument. Net als de Venlokas van Sjaak Driessen. "Gebouwd in de jaren '50 voor mijn vader", vertelt hij bij het kersverse gemeentelijke monument in zijn tuin. De Venlokas is beeldbepalend, maar staat ook al 20 jaar leeg en moet opgeknapt worden. Nu die een monumentale status heeft gekregen krijgt Driessen daarbij wellicht hulp. “We hebben als gemeente een potje klaarstaan voor het behoud van monumenten. Bedoeld om eigenaren met plannen bij te staan", zegt wethouder Verhaegh.
De geschiedenis van Venlo als tuinbouwbouw-hotspot begon halverwege de 19de eeuw, toen de industrialisatie zorgde voor een sterke groei van het Ruhrgebied en de vraag naar landbouwproducten flink toenam. Venlo had niet alleen goede omstandigheden om te telen, maar lag ook gunstig qua transport.
Aan de randen van de stad waren uitgebreid landerijen en daar ontstond later de glastuinbouw om langer en meer te kunnen produceren. In 1911 kreeg Venlo de eerste groentekas. In 1925 ontstaat vervolgens de eerste versie van een kas die later de wereld zal veroveren. De constructie bestaat uit rechte wanden en een spits dak waarvan de dakramen kunnen kiepen om frisse lucht binnen te laten.
De oudste modellen die nu nog staan in Venlo, dateren uit de jaren '50 en worden dus beschermd. De andere monumenten zijn een voormalig veilinggebouw, de oude tuindersschool en ketelhuizen met schoorstenen die ooit gebouwd zijn om de Venlose kassen te verwarmen.