Nieuwe bestemming gezocht voor voormalig stoomgemaal Terwolde

Gemaal Terwolde aan de dijk van de IJssel in de gemeente Voorst bestaat uit een elektrisch gemaal en een voormalig stoomgemaal. Het gebouw waar vroeger het stoomgemaal in stond, was lang in gebruik als dienstwoning en staat nu leeg. Het huidige gemaal is toe aan onderhoud én moet uitgebreid worden. De uitbreiding van het elektrisch gemaal is aanleiding om óók het voormalig stoomgemaal een nieuwe bestemming te geven en het erf rondom het gemaal beter in te richten.

Het oude stoomgemaal vertelt het verhaal van het waterbeheer van de polder Nijbroek, hoort bij het ensemble langs de dijk en is het behouden waard. Terwoldenaren en andere geïnteresseerden dachten mee over de toekomstige invulling van het oude stoomgemaal. Met deze inbreng werden twee denkrichtingen voor de toekomst van het stoomgemaal gemaakt. Beide denkrichtingen laten zien hoe het gemaal een nieuwe functie kan krijgen. De toekomstige functie moet passen bij de historische plek, een aanvulling vormen op de kwaliteiten van de omgeving en mag het functioneren van het huidige gemaal niet belemmeren.

Bureau BUITEN ontwikkelde twee scenario’s voor de herbestemming van het stoomgemaal. Naast de inbreng van de bewoners en betrokkenen gebruikten we ook de resultaten van historisch onderzoek en analyse van de omgeving. In het eerste scenario staat de beleving van water centraal, het tweede scenario staat in het teken van de productie van streekproducten.

Scenario 1: Waterbeleving

In dit scenario krijgt het gemaal een publieksfunctie met educatie en plezier (edutainment) met het thema ‘water’ als vertrekpunt. De geschiedenis van het gemaal wordt hiermee zo goed mogelijk beleefbaar gemaakt en de ligging aan toeristisch-recreatieve routestructuren wordt optimaal benut. Deze variant richt zich op een brede doelgroep, van jong tot oud.

Scenario 2: Lokale productie met kleinschalige daghoreca, verkooppunt en informatiepunt

In dit scenario wordt het gemaal omgevormd tot unieke locatie voor kleinschalige lokale productie, die gebruik maakt van producten uit de streek. Het waterverhaal wordt hier gekoppeld aan het belang van water voor het verbouwen van voedsel en dat verhaal kan hier beleefd en geproefd worden. Met name de ‘inzichtzoeker’ wordt daarmee goed bediend.