Nederlands Fotomuseum verhuist naar pakhuis Santos

Het Nederlands Fotomuseum heeft het voormalige koffiepakhuis ''Santos'' aan de Rijnhaven in Rotterdam gekocht. Daarmee gaat een lang gekoesterde wens van het nationale museum voor fotografie in vervulling: een eigen gebouw met volop ruimte om uit te groeien tot een dynamische ontmoetingsplaats.

Nederland krijgt er in 2025 een groot museum bij met in totaal acht verdiepingen voor tentoonstellingen, de eigen collectie, ateliers, een fotoboekwinkel, educatie en een rooftop restaurant met panoramisch uitzicht over de skyline van Rotterdam. De verwerving van het pand is mogelijk gemaakt door een miljoenenschenking van de filantropische stichting Droom en Daad.

Het Nederlands Fotomuseum was al langere tijd op zoek naar een andere locatie. De aankoop van Santos maakt een einde aan een onzekere en dure huisvestingssituatie. De schenking die het museum nu in staat stelt het rijksmonument Santos te verwerven komt volgens Donker dan ook precies op het juiste ogenblik.

De renovatie van Santos is nagenoeg afgerond. De komende tijd wordt het gebouw voor zijn nieuwe eigenaar geschikt gemaakt. De opening staat gepland voor 2025. Tot die tijd blijft het Nederlands Fotomuseum geopend in bedrijfsverzamelgebouw Las Palmas.

Rijksmonument Santos is een verborgen parel aan de Rijnhaven op Katendrecht. Architecten J.P. Stok Wzn en J.J. Kanters ontwierpen het pakhuis in opdracht van NV Blauwhoedenveem. Het opende in 1903 de deuren en diende als opslagplaats voor Braziliaanse koffie. Sinds 2012 wordt door het Duitse design concern stilwerk het zwaar verwaarloosde rijksmonument getransformeerd tot een architectonisch juweel.

Santos behoort tot de best geconserveerde pakhuizen van Nederland, met een interieur in vrijwel oorspronkelijke staat. De restauratie en herbestemming worden zorgvuldig uitgevoerd door Burgy Bouwbedrijf uit Leiden.

Het gebouw heeft van origine zes nagenoeg identieke etages, met een gietijzeren kolommenstructuur. Er is een kelderverdieping over de hele oppervlakte van het gebouw. In het midden is een royaal atrium tot stand gebracht met een centraal trappenhuis. Op het monument zijn twee nieuwe etages toegevoegd waarvan de bovenste wordt omhuld door een ‘kroon’ met een semi-transparante gevel. Het pakhuis opent zijn deuren zowel naar de zuid- als naar de noordzijde.

Het Nederlands Fotomuseum, sinds 2007 gevestigd in Las Palmas, grijpt de verhuizing naar Santos aan om uit te groeien tot een internationaal podium voor fotografie. De open plattegrond met gesloten gevels met minimale daglichttoetreding, maakt Santos ideaal voor de collectie van ruim zes miljoen foto’s en kwetsbare fotografische objecten.

De komende tijd wordt gebruikt om Santos verder klaar te maken voor het Nederlands Fotomuseum. Zo komt er een nieuw, duurzaam depot voor de collectie met 175 kostbare archieven van onder meer Ed van der Elsken; met vroege daguerreotypes en met eigentijds werk van bijvoorbeeld Erwin Olaf en Dana Lixenberg.

Er is ruimte voor meerdere tentoonstellingsruimtes, voor educatie, voor een ruim gesorteerde fotoboekwinkel en bibliotheek, een museumcafé op de begane grond en een restaurant op de zesde verdieping. Ook biedt het nieuwe museum prominent ruimte aan de Eregalerij van de Nederlandse fotografie.