Behoud monumentale bouwdelen TenCate textielfabrieken, Nijverdal

De Historische Kring Hellendoorn-Nijverdal (HKHN) bepleit behoud van cultuurhistorisch waardevolle bouwdelen van de Ten Cate complexen in Nijverdal. Daartoe heeft zij samen met erfgoedvereniging Heemschut op woensdag 26 juli verantwoordelijk wethouder Gea Oord (Erfgoed/monumentenzorg) twee rapporten aangeboden.

“Ruim twee jaar geleden verruimde de provincie Overijssel voor de gemeente Hellendoorn het aantal te bouwen woningen”, verklaart Eddy Muis, lid van de werkgroep Arfgoed van de HKHN. “De komende tien jaar mogen circa 1.000 huizen verrijzen, in plaats van de 350 waar eerder sprake van was. Naast inbreiding heeft de gemeente hiervoor zogenoemde ‘sleutellocaties’ aangewezen, waaronder twee fabrieksterreinen van Ten Cate”.

Zowel het fabriekscomplex aan het Hoge Dijkje/de Grotestraat als dat aan de P.C. Stamstraat heeft volgens de HKHN grote bouwhistorische en cultuurhistorische waarde.

“De model-handweverij, in 1836 opgericht door textielpionier Thomas Ainsworth, heeft geleid tot het ontstaan van de nederzetting Nijverdal”, weet Muis. “Na de bouw van de eerste textielfabrieken door de gebroeders Salomonson aan het Hoge Dijkje/de Grotestraat is in 1861 de Stoomblekerij aan de P.C. Stamstraat gesticht”.

Herontwikkeling

De herontwikkeling van beide fabriekscomplexen in Nijverdal is volgens de HKHN-woordvoerder een ingrijpend en grootschalig proces. Zijns inziens is het van groot belang dat hierbij de cultuurhistorisch waardevolle bouwdelen van beide fabriekscomplexen gewaarborgd worden en een passende nieuwe bestemming krijgen.

Om aandacht te vragen voor de cultuurhistorische waarde van de fabriekscomplexen van Ten Cate hebben de HKHN en Heemschut Overijssel sinds 2021 over het onderwerp regelmatig overleg gevoerd. Muis: “Wij hebben ook diverse besprekingen gehad met de regiomanager van Ter Steege Vastgoed en met de afdeling Ruimtelijke Ordening van de gemeente Hellendoorn. Beide partijen zijn op de hoogte van ons streven om de cultuurhistorisch waardevolle onderdelen van beide fabriekscomplexen veilig te stellen. Een groot deel van het complex Hoge Dijkje/Grotestraat heeft inmiddels beschermde status (rijks- of gemeentelijk monument). Dat geldt helaas niet voor een groot aantal gebouwdelen aan de P.C. Stamstraat”.

Rapporten

Na een inleidende verkenning van het exterieur van de complexen Grotestraat en P.C. Stamstraat beschrijft de werkgroep Arfgoed in twee rapporten de cultuurhistorische bouwdelen met een bijbehorende waardenstelling.

“Beide verslagen hebben wij naar de monumentenraad van de gemeente Hellendoorn gestuurd. Wij hopen dat zij onze aanbevelingen overneemt en bevordert dat de geïnventariseerde panden monumentale status verkrijgen. Daartoe moet zij advies uitbrengen aan het college van B en W. Hopelijk zal dat advies recht doen aan het behouden en bewaren van de rijkdom aan bijzondere industriële architectuur van beide fabriekscomplexen in Nijverdal”, aldus Muis.